SPSS یک نرم‌افزار آماری است که از آن برای تحلیل داده‌های حاصل از یک تحقیق استفاده می‌شود. شما با استفاده از نرم‌افزار SPSS می‌توانید به معتبر و قابل‌اتکا بودن نتایج تحقیقتان، معنی‌دار بودن یا نبودن فرضیه‌های تحقیقتان و ارتباط داشتن یا نداشتن متغیرها با هم پی ببرید. لذا اکثر دانشجویان کارشناسی ارشد برای انجام پایان‌نامه به آموزش نرم‌افزار SPSS نیاز دارند.
در آموزشگاه هورین ضمن اینکه کلاس‌های گروهی و خصوصی برای آموزش SPSS به متقاضیان برگزار می‌شود، شما می‌توانید با دنبال کردن مطالب وب‌سایت ما با کارکرد این نرم‌افزار آشنایی پیدا کنید.
نصب نرم‌افزار SPSS
برای شروع ابتدا باید یکی از نسخه‌های SPSS را بر روی کامپیوتر خود نصب کنید. آخرین نسخه‌ای که تا امروز (ژانویه 2019) روانه بازار شده SPSS 25.0 است. شما می‌توانید به‌راحتی نسخه‌های رایگان آن را در اینترنت بیابید و بر روی سیستم خود نصب کنید. البته درصورتی‌که خیلی تخصصی قصد ندارید از آن استفاده کنید و داده‌های شما فقط در حد جواب پرسشنامه‌های ساده است نسخه SPSS 16.0 می‌تواند کافی باشد.
این نرم‌افزار بر روی ویندوزهای 7, 8 و 10 قابل‌نصب است.
کار با نرم‌افزار SPSS
بعدازاینکه این نرم‌افزار را نصب کردید، یک صفحه جدول مانند اکسل خواهید دید. به فهرست بالای صفحه دقت کنید و ببینید چه گزینه‌هایی دارد. یک‌به‌یک هرکدام را باز کنید و حتی سعی کنید خودتان راه‌کار با آن را کشف کنید. وقتی توضیحات زیر را بخوانید متوجه خواهید شد که چقدر ساده است.
واردکردن داده‌ها
برای شروع کار با SPSS اولین کار واردکردن متغیرهاست. هر تحقیقی چند متغیر (variables) دارد. ابتدا باید آن‌ها را در نرم‌افزار SPSS تعریف کنیم. به‌این‌ترتیب ستون‌ها و ردیف‌هایی در مقابل هر متغیر نمایش داده می‌شود که می‌توانید داده‌های حاصل از هر متغیر را در مقابل آن در خانه‌های جدول وارد کنید.
توصیف داده‌ها در SPSS
SPSS این قابلیت را دارد که داده‌های واردشده را توصیف کند.
تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در SPSS
در ابتدای مطلب گفته شد که SPSS نرم‌افزاری آماری برای تجزیه‌وتحلیل داده‌هاست.
همان‌طور که تا اینجا دیدید کار با این نرم‌افزار بسیار ساده است. فقط کافی است شما متغیرها را به‌درستی در آن تعریف کنید و داده‌ها را وارد نمایید. کار تجزیه‌وتحلیل از طریق فهرست بالای صفحه و فقط با چند کلیک انجام خواهد شد.
تنها چیزی که ممکن است برای شما مشکل‌ساز باشد اطلاعات آماری شماست. برای کار با SPSS باید بدانید برای هر نوع نتیجه‌گیری نیاز به چه نوع تستی هست تا دستور انجام آن را به نرم‌افزار بدهید.
– ارتباط بین داده‌ها
برای مثال شما می‌توانید ارتباط بین داده‌ها را پیدا کنید. اینکه داده‌ها با هم مرتبط هستید یا نه و اگر ارتباط دارند این ارتباط از چه نوعی است؟ با افزایش یکی، دیگری نیز افزایش میابد (ارتباط مستقیم) یا کاهش میابد (ارتباط معکوس)؟ این ساده‌ترین کار آماری است که SPSS می‌تواند انجام دهد.
علاوه بر یافتن ارتباط (correlation) شما می‌توانید از تست‌های مختلف دیگر نیز استفاده کنید. مثلاً:
– Independent T-Tests
از این تست وقتی استفاده می‌شود که قصد دارید بین دو گروه مستقل از هم مقایسه انجام دهید.
– Paired Samples T-Tests
این نیز یک نوع دیگر از T-Test است و وقتی استفاده می‌شود که شما یک گروه نمونه دارید و متغیرهایتان را – که مستقل از هم هستند – بر روی همین یک گروه آزمایش می‌کنید.
انواع تست‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای تحلیل داده‌ها استفاده کرد. برای شروع به ساده‌ترین تست‌ها بسنده می‌کنیم.
پرسش و پاسخ درباره آموزش نرم‌افزار SPSS – قسمت اول (معرفی)
1. آموزش نرم‌افزار SPSS چیست؟
آموزش نرم‌افزار SPSS یک دوره آموزشی است که به کاربران کمک می‌کند تا با استفاده از نرم‌افزار SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) برای تجزیه و تحلیل داده‌های آماری آشنا شوند. SPSS ابزاری محبوب برای تحلیل داده‌های اجتماعی، اقتصادی، روان‌شناسی، پزشکی و دیگر حوزه‌های تحقیقاتی است.
2. هدف از قسمت اول آموزش نرم‌افزار SPSS چیست؟
هدف از قسمت اول این دوره، معرفی نرم‌افزار SPSS و آشنایی با قابلیت‌ها و محیط کاربری آن است. در این قسمت، کاربران با اصول اولیه نرم‌افزار و نحوه استفاده از آن برای تحلیل داده‌ها آشنا می‌شوند.
3. چه مباحثی در قسمت اول آموزش SPSS پوشش داده می‌شود؟
در قسمت اول دوره، مباحث زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:
- معرفی کلی نرم‌افزار SPSS و کاربردهای آن
- توضیح نحوه نصب نرم‌افزار و راه‌اندازی آن
- آشنایی با محیط کاربری نرم‌افزار و منوهای مختلف
- معرفی بخش‌های اصلی نرم‌افزار مانند Data View و Variable View
- آشنایی با روش‌های وارد کردن داده‌ها به SPSS
4. آیا این قسمت از دوره مناسب برای مبتدیان است؟
بله، قسمت اول این دوره مناسب برای مبتدیان است. در این قسمت، بیشتر به معرفی نرم‌افزار و محیط آن پرداخته می‌شود و حتی کسانی که هیچ تجربه‌ای با SPSS ندارند، می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
5. آیا در قسمت اول، نحوه استفاده عملی از نرم‌افزار آموزش داده می‌شود؟
در قسمت اول دوره، بیشتر به معرفی اصولی نرم‌افزار و آشنایی با محیط آن پرداخته می‌شود. نحوه انجام تحلیل‌های آماری و استفاده عملی از ابزارهای SPSS در قسمت‌های بعدی دوره آموزش داده خواهد شد.
6. نرم‌افزار SPSS برای چه کاربردهایی مناسب است؟
SPSS برای تجزیه و تحلیل داده‌های آماری و انجام آزمون‌های آماری مختلف استفاده می‌شود. این نرم‌افزار به‌ویژه در تحقیقات اجتماعی، روان‌شناسی، علوم انسانی، پزشکی، و اقتصادی کاربرد دارد و برای تحلیل داده‌های کیفی و کمی به‌طور همزمان مناسب است.
7. آیا برای شرکت در این دوره نیاز به پیش‌نیاز خاصی است؟
برای شرکت در این دوره، داشتن آشنایی با مفاهیم اولیه آمار می‌تواند مفید باشد. با این حال، این دوره به‌گونه‌ای طراحی شده است که حتی اگر شما هیچ آشنایی قبلی با SPSS ندارید، می‌توانید آن را دنبال کنید.
8. آیا در این دوره نحوه نصب نرم‌افزار SPSS آموزش داده می‌شود؟
در قسمت اول دوره، نحوه نصب نرم‌افزار SPSS و معرفی محیط آن به‌طور جامع توضیح داده می‌شود. شرکت‌کنندگان از همان ابتدا می‌توانند نرم‌افزار را نصب کرده و با محیط آن آشنا شوند.
9. آیا این دوره به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود؟
بله، این دوره معمولاً به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان می‌توانند از طریق ویدئوهای آموزشی، وبینارها، و جلسات پرسش و پاسخ آنلاین به راحتی از مطالب دوره بهره‌مند شوند.
10. چه نرم‌افزاری باید برای شرکت در دوره نصب کنم؟
برای شرکت در این دوره، شما باید نرم‌افزار SPSS را نصب کنید. نسخه‌های مختلف این نرم‌افزار معمولاً از سایت رسمی IBM قابل دسترسی هستند.
11. آیا این دوره شامل پروژه‌های عملی است؟
بله، در این دوره پروژه‌های عملی و تمرین‌هایی وجود دارد که در آن‌ها شما به‌طور عملی با نحوه استفاده از SPSS آشنا خواهید شد. این پروژه‌ها به شما کمک می‌کنند تا مهارت‌های خود را در تحلیل داده‌های آماری تقویت کنید.
12. آیا دوره شامل گواهی‌نامه پایان‌دوره است؟
بله، پس از اتمام دوره و تکمیل تمرین‌ها و پروژه‌های آن، به شرکت‌کنندگان گواهی‌نامه پایان‌دوره اعطا می‌شود. این گواهی‌نامه می‌تواند در رزومه‌سازی و ارتقاء شغلی مفید باشد.
13. نرم‌افزار SPSS به چه نوع سیستم‌عاملی نیاز دارد؟
SPSS بر روی سیستم‌عامل‌های ویندوز، macOS و لینوکس قابل اجرا است. برای استفاده از این نرم‌افزار، به حداقل منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ذکر شده در سایت رسمی SPSS نیاز خواهید داشت.
14. آیا این دوره فقط برای دانشجویان آمار طراحی شده است؟
اگرچه این دوره برای دانشجویان و پژوهشگران در رشته‌های آمار و علوم اجتماعی طراحی شده است، اما افرادی که در دیگر حوزه‌های علمی به تحلیل داده‌های آماری نیاز دارند، مانند علوم پزشکی، مهندسی، و اقتصاد، نیز می‌توانند از این دوره بهره‌مند شوند.
15. آیا این دوره شامل شبیه‌سازی‌های پیشرفته است؟
در قسمت اول دوره بیشتر بر معرفی نرم‌افزار و آشنایی با محیط آن تمرکز می‌شود. شبیه‌سازی‌ها و تحلیل‌های آماری پیشرفته در قسمت‌های بعدی دوره پوشش داده خواهند شد.
