در بخش سوم آموزش نرم‌افزار، طراحی شبکه در واترجمز (Lay out the Network) آموزش داده می‌شود. سپس وارد کردن و اصلاح داده نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.

طراحی شبکه در واترجمز

1. Pipe را از نوارابزار layout انتخاب کنید.
2. نشانگر موس را روی صفحه ترسیم ببرید و کلیک راست و مخزن را انتخاب کنید یا از نوارابزار آن را انتخاب کنید.
3. برای تعیین و قرار دادن R-1 کلیک کنید.
4. نشانگر را به محل پمپ P-1 ببرید. کلیک راست کنید و پمپ را از منوی میانبر انتخاب کنید. برای جایگذاری آن، کلیک کنید.
5. برای انتخاب نقطه اتصال از منو، کلیک راست کنید و برای تعیین محل J-1 کلیک کنید.
6. برای تعیین محل نقاط اتصال J-2، J-3، و J-4 کلیک کنید.
7. برای پایان دادن به نقاط اتصال ، بر روی J-1 کلیک کنید.
8. راست کلیک کنید و Done را از منو انتخاب کنید.
9. J-5 را ایجاد کنید.
10. دوباره ابزار طراحی Pipe را انتخاب کنید.
11. روی J-3 کلیک کنید.
12. نشانگر را روی محل J-5 برده و برای ایجاد عنصر کلیک کنید.
13. راست کلیک کنید و Done را انتخاب کنید.
14. برای ذخیره شبکه بر روی علامت save کلیک کنید یا از مسیر File > Save کار را ذخیره کنید.

واردکردن و اصلاح داده‌ها

در این مقاله، علاوه بر طراحی شبکه در واترجمز ، واردکردن و اصلاح داده در نرم‌افزار WaterGEMS نیز بررسی می‌شود.

کادرهای محاوره‌ای (dialog box)- می‌توانید از ابزار select استفاده کرده و روی یک عنصر دبل کلیک کرده تا ویرایشگرِ مشخصات آن نمایش داده شود. در AutoCAD یک‌بار با استفاده از ابزار Select بر روی عنصر کلیک کنید تا ویرایشگر عنصر باز شود.

FlexTables- می‌توانید برای نشان دادن جداول دینامیکی بر روی FlexTables کلیک کنید. این کار به شما امکان می‌دهد داده‌های مدل را ویرایش کرده و به‌صورت جدول نمایش دهید. می‌توانید داده‌ها را نیز به‌مانند آنچه در صفحه گسترده انجام می‌دادید، ویرایش کنید.

User Data Extensions- ویژگی بسط داده کاربر به شما این امکان را می‌دهد که داده‌های عنصر را به‌صورت مستقیم از فایل‌های XLM وارد یا خارج کنید.

Alternative Editors- ویرایشگرهای جایگزین برای ورود داده در موقعیت‌های What if? که در مدیریت سناریو استفاده می‌شود به کار می‌روند.

پرسش و پاسخ درباره آموزش WaterGEMS – قسمت سوم (طراحی شبکه در واترجمز)

1. طراحی شبکه در WaterGEMS چیست؟
طراحی شبکه در WaterGEMS به فرآیند ایجاد و مدل‌سازی شبکه‌های آبرسانی در نرم‌افزار WaterGEMS گفته می‌شود. این شبکه‌ها شامل لوله‌ها، شیرآلات، پمپ‌ها، منابع آب و ایستگاه‌های پمپاژ هستند. هدف از طراحی شبکه، بهینه‌سازی سیستم آبرسانی و اطمینان از عملکرد صحیح و کارآمد آن است.

2. برای شروع طراحی شبکه در WaterGEMS، چه گام‌هایی باید برداشته شود؟
برای شروع طراحی شبکه در WaterGEMS، ابتدا باید یک مدل اولیه از شبکه ساخته شود که شامل:

• وارد کردن نقشه منطقه (مانند نقشه GIS یا CAD)
• تعریف اجزاء شبکه (لوله‌ها، پمپ‌ها، شیرآلات و…)
• اتصال این اجزاء به یکدیگر به‌طوری‌که یک شبکه آبرسانی منطقی و عملیاتی ایجاد شود.

3. چگونه می‌توان نقشه منطقه را در WaterGEMS وارد کرد؟
نقشه منطقه را می‌توان از فایل‌های GIS یا CAD وارد WaterGEMS کرد. برای این کار، در منوی “File”، گزینه “Import” را انتخاب کرده و فرمت مورد نظر برای نقشه (مانند Shapefile یا DXF) را بارگذاری کنید. پس از وارد کردن نقشه، می‌توانید داده‌ها را بر اساس نیاز و مقیاس مدل تغییر دهید.

4. اجزای اصلی یک شبکه در WaterGEMS کدامند؟
اجزای اصلی یک شبکه آبرسانی در WaterGEMS شامل:

• لوله‌ها (Pipes): برای انتقال آب از یک نقطه به نقطه دیگر
• پمپ‌ها (Pumps): برای پمپاژ آب از یک منبع به شبکه
• شیرآلات (Valves): برای کنترل جریان آب
• مخازن و منابع آب (Tanks & Reservoirs): برای ذخیره و تأمین آب
• ایستگاه‌های پمپاژ (Pump Stations): برای تقویت فشار و جریان آب در شبکه

5. چگونه می‌توان ابعاد لوله‌ها را در WaterGEMS تعیین کرد؟
ابعاد لوله‌ها در WaterGEMS می‌توانند به‌صورت دستی یا خودکار تعیین شوند. برای تعیین ابعاد لوله‌ها:

• می‌توانید از ابزارهای “Pipe Sizing” استفاده کنید که بر اساس داده‌های ورودی مانند دبی، فشار و سرعت جریان، ابعاد مناسب لوله‌ها را محاسبه می‌کنند.
• همچنین، می‌توانید ابعاد لوله‌ها را به‌صورت دستی وارد کرده و سپس از ابزارهای مختلف مدل‌سازی برای بررسی عملکرد سیستم استفاده کنید.

6. چه عواملی در طراحی پمپ‌ها در WaterGEMS باید در نظر گرفته شود؟
در طراحی پمپ‌ها در WaterGEMS باید عواملی مانند:

• دبی پمپ: میزان آبی که پمپ باید منتقل کند
• ارتفاع پمپاژ (Head): فاصله عمودی که پمپ باید آب را منتقل کند
• نوع پمپ: انتخاب نوع پمپ مناسب (مثلاً پمپ سانتریفیوژ یا مثبت جابجایی)
• شرایط کاری پمپ: مانند میزان مصرف انرژی و بازدهی پمپ در دبی‌ها و ارتفاع‌های مختلف باید در نظر گرفته شوند تا عملکرد بهینه سیستم تأمین شود.

7. در طراحی شبکه در WaterGEMS چگونه می‌توان فشار آب را کنترل کرد؟
برای کنترل فشار در شبکه طراحی‌شده در WaterGEMS، می‌توان از شیرآلات، پمپ‌ها و مخازن استفاده کرد. به‌طور خاص:

• پمپ‌ها: برای تقویت فشار در نقاط مختلف شبکه
• شیرآلات کاهش فشار: برای کاهش فشار در مناطق خاص شبکه
• مخازن ذخیره آب: برای تثبیت فشار در طول زمان و تأمین فشار در هنگام مصرف زیاد

8. آیا می‌توان در WaterGEMS شبکه را برای سناریوهای مختلف شبیه‌سازی کرد؟
بله، در WaterGEMS امکان شبیه‌سازی شبکه برای سناریوهای مختلف وجود دارد. می‌توان پارامترهای مختلف مانند جریان آب، فشار، دبی و تغییرات مصرف را شبیه‌سازی کرده و عملکرد شبکه را در شرایط مختلف بررسی کرد. این شبیه‌سازی‌ها می‌توانند شامل سناریوهایی مانند افزایش یا کاهش تقاضا، تغییرات در تأسیسات پمپاژ یا تعمیرات لوله‌ها باشند.

9. چگونه می‌توان عملکرد شبکه طراحی‌شده را در WaterGEMS ارزیابی کرد؟
برای ارزیابی عملکرد شبکه طراحی‌شده در WaterGEMS، می‌توان از ابزارهای تحلیل موجود در نرم‌افزار استفاده کرد:

• تحلیل هیدرولیک: برای بررسی توزیع فشار و جریان آب در شبکه
• تحلیل کیفیت آب: برای ارزیابی تأثیرات احتمالی تغییرات جریان و فشار بر کیفیت آب
• ارزیابی پمپ‌ها و شیرآلات: برای تحلیل عملکرد پمپ‌ها و شیرآلات در شرایط مختلف شبکه

10. آیا امکان بهینه‌سازی طراحی شبکه در WaterGEMS وجود دارد؟
بله، WaterGEMS ابزارهای بهینه‌سازی قدرتمندی دارد که می‌تواند طراحی شبکه را بر اساس معیارهایی مانند کمترین هزینه، کمترین مصرف انرژی، یا توزیع بهینه آب در شبکه، بهینه‌سازی کند. این ابزارها از الگوریتم‌های مختلفی برای یافتن بهترین طراحی ممکن استفاده می‌کنند.

11. چه معیاری برای انتخاب سایز لوله‌ها در طراحی شبکه در WaterGEMS وجود دارد؟
معیارهای انتخاب سایز لوله‌ها در طراحی شبکه WaterGEMS شامل موارد زیر است:

• دبی جریان: میزان آبی که باید از لوله عبور کند
• سرعت جریان: سرعت مطلوب برای جریان آب در لوله‌ها
• فشار: فشار مورد نیاز در نقاط مختلف شبکه
• هزینه: هزینه ساخت و نگهداری لوله‌ها این عوامل می‌توانند با استفاده از ابزار “Pipe Sizing” در WaterGEMS بهینه‌سازی شوند.

12. آیا در WaterGEMS امکان شبیه‌سازی خرابی‌ها یا نقص‌ها در شبکه وجود دارد؟
بله، در WaterGEMS می‌توان شبکه را برای شبیه‌سازی خرابی‌ها یا نقص‌ها مانند شکست لوله‌ها یا عدم عملکرد پمپ‌ها شبیه‌سازی کرد. این شبیه‌سازی‌ها کمک می‌کنند تا تأثیر نقص‌ها بر عملکرد شبکه بررسی شده و اقدامات اصلاحی به‌موقع انجام شود.

13. چگونه می‌توان تغییرات طراحی شبکه را در WaterGEMS ذخیره و مستندسازی کرد؟
تغییرات طراحی شبکه در WaterGEMS را می‌توان با استفاده از گزینه‌های موجود در منوی “File” ذخیره کرده و مستندسازی کرد. این تغییرات می‌توانند در قالب فایل‌های مدل SPG یا با فرمت‌های مختلفی مانند Excel یا PDF ذخیره شوند تا برای گزارش‌دهی و مستندسازی استفاده شوند.

14. آیا در WaterGEMS امکان اعمال تغییرات خودکار در طراحی شبکه وجود دارد؟
بله، WaterGEMS این امکان را فراهم می‌کند که تغییرات به‌صورت خودکار در طراحی شبکه اعمال شوند. این تغییرات می‌توانند شامل تغییرات در دبی، فشار یا نوع پمپ‌ها باشند و نرم‌افزار به‌طور خودکار اصلاحات لازم را برای بهینه‌سازی شبکه اعمال می‌کند.

15. آیا WaterGEMS قابلیت ادغام با نرم‌افزارهای دیگر را دارد؟
بله، WaterGEMS قابلیت ادغام با نرم‌افزارهای دیگر مانند AutoCAD، GIS و Excel را دارد. این قابلیت به کاربران این امکان را می‌دهد که داده‌ها را از این نرم‌افزارها وارد کنند و یا نتایج شبیه‌سازی‌ها را به این فرمت‌ها صادر کنند.