مقیاس لیکرت یکی از پرکاربردترین مقیاس‎ها است که در تحلیل آماری پروژه‌ها، مقاله‌ها و پایان نامه‌های مختلف که براساس پرسشنامه انجام می‌شود، استفاده می‌شود. بسیاری از پژوهشگران رشته‌های مختلف علوم انسانی برای انجام تحلیل‌های آماری و نتیجه‌گیری و بسیاری از دانشجویان برای نگارش فصل چهارم پایان نامه خود از طیف لیکرت در spss استفاده می‌کنند. در این مطلب در مورد نحوه تحلیل پرسشنامه لیکرت در spss بیشتر توضیح می‌دهیم.

 آموزش تحلیل پرسشنامه لیکرت در spss

مقیاس لیکرت یک مقیاس ترتیبی است که با استفاده از این مقیاس پاسخ‌دهندگان، یک گزینه را بین 5 گزینه (مقیاس‌های پنج نقطه‌ای ليکرت) و یا 7 گزینه (مقیاس‌های هفت نقطه‌ای ليکرت) که بیشتر با دیدگاه آن‌ها هماهنگ است، انتخاب می‌کنند. برای مثال در مقیاس‌های پنج نقطه‌ای لیکرت، گزینه‌ها شامل “کاملا موافق، موافق، نظری ندارم، مخالف، کاملا مخالف” است. با استفاده از مقیاس لیکرت، درجه موافقت و مخالفت پاسخ‌دهندگان به یک سوال و یا یک موضوع مشخص می‌شود. نرم‌افزار spss یکی از کاراترین و پرکاربردترین نرم‌افزارها برای تحلیل داده‌های پرسشنامه طیف لیکرت است. دقت کنید که هر پرسشنامه برای بررسی یک یا چند متغیر و بررسی رابطه‌ی آن‌ها طراحی شده است. و معمولا در پرسشنامه‌ها برای بررسی هر متغیر چند گویه و سوال طراحی می‌شود. که پاسخ‌ها معمولاً به صورت چندگزینه‌ای به طور مثال شامل “کاملا موافق، موافق، نظری ندارم، مخالف، کاملا مخالف” است.

محاسبه طیف لیکرت در spss

بعد از این که پرسشنامه بین افراد توزیع شد، نوبت به تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده می‌رسد. برای این کار باید داده‌ها وارد نرم افزار spss شود. نخست جواب‌های افراد را نمره‌گذاری کنید. برای مثال اگر از مقیاس 5 نقطه‌ای طیف لیکرت در پرسشنامه استفاده کرده‌اید و شخص در پاسخ به سوال 4، گزینه کاملا موافقم را انتخاب کرده است، شما باید در نرم افزارspss در پنجره Data view عدد 5 را وارد کنید و به همین ترتیب اگر گزینه کاملا مخالفم را انتخاب کرده، شما باید در پنجره Data view عدد 1 را وارد کنید. سپس در پنجره Variable view در قسمت values تعریف می‌شود که هریک از اعداد 1 تا 5 نشان‌دهنده کدامیک از پاسخ‌های کاملا موافق تا کاملا مخالف است.

سپس در نوارابزار بالای نرم‌افزار منوی Transform  و بعد compute variable را انتخاب کرده و سوالاتی که مربوط به هر متغیر است را مشخص کنید. سپس از نوارابزار بالای نرم‌افزار، منو Analyze را انتخاب کرده و از آنجا آنالیز و تحلیل‌های آماری که مدنظر دارید را انتخاب کرده و براساس نتایج، داده‌ها را تحلیل کنید. توجه کنید که در بین بخش‌های مختلفی که در نوارابزار بالای نرم افزار spss وجود دارد، منو Analyze پرکاربردترین بخش برای تحلیل‌های آماری داده‌های جمع آوری شده است.